منظور از اهل بیت در آیه 33 سوره احزاب چه کسانی هستند؟ آیا اهل بیت منظور، طبق همین آیه معصوم اند؟س(4)
.....إِنَّمَا يُرِيدُ اللَّهُ لِيُذْهِبَ عَنكُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَيْتِ وَيُطَهِّرَكُمْ تَطْهِيراً 33 احزاب
جواب: این جمله بخشی از ایه ی سوره ی 33 احزاب است اگر آیه را از ابتدا بخوانیم کاملا متوجه می شویم که منظور زنان پیامبر(صلّ الله علیه واله وسلم )است
وَقَرْنَ فِي بُيُوتِكُنَّ وَلَا تَبَرَّجْنَ تَبَرُّجَ الْجَاهِلِيَّةِ الْأُولَى وَأَقِمْنَ الصَّلَاةَ وَآتِينَ الزَّكَاةَ وَأَطِعْنَ اللَّهَ وَرَسُولَهُ إِنَّمَا يُرِيدُ اللَّهُ لِيُذْهِبَ عَنكُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَيْتِ وَيُطَهِّرَكُمْ تَطْهِيراً
و در خانههاي خود بمانيد و همچون جاهليّت پيشين در ميان مردم ظاهر نشويد و خودنمائي نكنيد و نماز را برپا داريد و زكات را بپردازيد و از خدا و پيغمبرش اطاعت نمائيد . خداوند قطعاً ميخواهد پليدي را از شما اهل بيت ( پيغمبر ) دور كند و شما را كاملاً پاك سازد
چطور ممکن است خداوند از آیه 30 سوره ی احزاب خطابش با زنان پیامبر است اما در یک جمله در آیه 33 منظورش کسان دیگری باشد وباز هم در آیه 34 خطاب را به زنان پیامبر برمی گرداند؟؟؟؟
يَا نِسَاء النَّبِيِّ .... اي همسران پيغمبر ! هر كدام از شما مرتكب گناه آشكاري شود كيفر او دو برابر خواهد بود ، و اين براي خدا آسان است . 30 احزاب
وَمَن يَقْنُتْ مِنكُنَّ...و هر كس از شما در برابر خدا و پيغمبرش خضوع و اطاعت كند و كار شايسته انجام دهد ، پاداش او را دو چندان خواهيم داد ، و براي او ( در قيامت ) رزق و نعمت ارزشمندي فراهم ساختهايم . 31 احزاب
يَا نِسَاء النَّبِيِّ ........اي همسران پيغمبر ! شما ( در فضل و شرف ) مثل هيچ يك از زنان ( عادي مردم ) نيستيد . اگر ميخواهيد پرهيزگار باشيد صدا را نرم و نازك نكنيد كه بيمار دلان چشم طمع به شما بدوزند . و بلكه به صورت شايسته و برازنده سخن بگوئيد . 32 احزاب
وَقَرْنَ فِي بُيُوتِكُنَّ وَلَا تَبَرَّجْنَ تَبَرُّجَ الْجَاهِلِيَّةِ الْأُولَى وَأَقِمْنَ الصَّلَاةَ وَآتِينَ الزَّكَاةَ وَأَطِعْنَ اللَّهَ وَرَسُولَهُ إِنَّمَا يُرِيدُ اللَّهُ لِيُذْهِبَ عَنكُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَيْتِ وَيُطَهِّرَكُمْ تَطْهِيراً 33 احزاب
و در خانههاي خود بمانيد و همچون جاهليّت پيشين در ميان مردم ظاهر نشويد و خودنمائي نكنيد و نماز را برپا داريد و زكات را بپردازيد و از خدا و پيغمبرش اطاعت نمائيد . خداوند قطعاً ميخواهد پليدي را از شما اهل بيت ( پيغمبر ) دور كند و شما را كاملاً پاك سازد .
وبلافاصله آیه 34 با (و)عطف به زنان پیامبر خطاب می کند
(واذکرن فی بیوتکن.......)
و آيات خدا و سخنان حكمتانگيز ( پيغمبر ) را كه در منازل شما خوانده ميشود ( بياموزيد و براي ديگران ) ياد كنيد . بيگمان خداوند دقيق و آگاه است . 34 احزاب
نکته اول: تمام ضمایراز ابتدا جمع مؤنث است اما در میانة راه به جمع مذکر تبدیل میشود و دوباره در آیه 34 (واذکرن فی بیوتکن.......به جمع مؤنث برمیگردد!
یعنی در ابتدا می فرماید ( یانساء النبی لستن) پس از آن گفته و(قرن فی بیوتکن) سپس گفته (انما یرید لیذهب عنکم الرجس) و نگفته عنکنّ درجواب می گویم در ابتدا خطاب مخصوص همسران ایشان است سپس به ضمیر مذکرتغیر پیدا کرده تا مردان هم به اهل بیت داخل شوند که رسوالله صلی الله علیه وسلم هم سید آنها می باشد وهرگاه درجایی مردان به مجموع زنان اضافه شوند از نظر ادبیات عربی نون جمع مونث به ضمیر جمع مذکر تغیر خواهد کرد این همان قائده ی تغلیب در زبان عربی است بنا به قاعدة مذکور، جمعی از اناث که شامل حداقل یک مذکر باشد، وجوباً در حکم جمع مذکر است. به عبارت دیگر، اگر گروهی از زنان که فقط یک مرد در میانشان باشد، به شخصی سلام کنند؛ پاسخ به آنها باید با ضمیر جمع مذکر باشد. یعنی باید در جوابشان گفت: علیکم السلام
بنابراین آنچه از مطالعه ی کتب علما هم بر می آید تا بخواهیم خلاصه وار اینجا نقل کنیم این است که در
إِنَّمَا يُرِيدُ اللَّهُ لِيُذْهِبَ عَنكُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَيْتِ وَيُطَهِّرَكُمْ تَطْهِيراً ضمیر کم به اصطلاح اهل بیت(اهل این خانه) بر می گردد که شامل پیامبر هم می شود وطبق قائده تغلیب ضمیر به جمع مذکر تبدیل میشودهمچنان که در آیه 73 سوره ی هود هم همین مسئله وجود دارد
وقتی فرشتگان برای نابودی قوم لوط وارد آن سرزمین شدند ابتدا وارد منزل حضرت ابراهیم (ع)شدند ومژده ی فرزند اسحاق را به ساره دادند در ان هنگام ساره با تعجب گفت : اي واي ! آيا من كه پيرزني هستم و اين هم ( ابراهيم ) شوهرم كه پيرمردي ميباشد ، فرزندي ميزايم ! اين چيز شگفتي ( و محالي ) است(آیه 72)
وفرشتگان دربرابر این تعجب جواب ساره را اینگونه دادند
قَالُواْ أَتَعْجَبِينَ مِنْ أَمْرِ اللّهِ رَحْمَتُ اللّهِ وَبَرَكَاتُهُ عَلَيْكُمْ أَهْلَ الْبَيْتِ إِنَّهُ حَمِيدٌ مَّجِيدٌ
گفتند : آيا از كار خدا شگفت ميكني ؟ اي اهل بيت ( نبوّت ) ! رحمت و بركات خدا شامل شما است بيگمان خداوند ستوده بزرگوار است
درابتدا خطاب فقط همسر حضرت ابراهیم است وبعد با آمدن اهل بیت (اهل خانه)حضرت ابراهیم هم افزوده شده و رحمت وبرکات خدا را شامل می شود
ـ معنی لغوی اهل بیت، زنان مرد و کسانی که با او در یک خانه زندگی می کنند می باشد. و به هنگام نزول آیه در خانة پیامبر –صلى الله عليه وسلم- جز همسرانش کسی دیگر از اهل بیت نبود.
هَلْ أَدُلُّكُمْ عَلَى أَهْلِ بَيْتٍ يَكْفُلُونَهُ لَكُمْ وَهُمْ لَهُ نَاصِحُونَ( (قصص / 12)
«آیا شما را به اهل بیتی راهنمایی کنم که برای شما، او را سرپرستی [و نگهداری] کنند؟».
و منظور خواهر حضرت موسی مادر حضرت موسی u بوده است که از «اهل بیت» عمران به شمار میرفت و به عنوان پرستار و دایه، فرزندش را تحویل گرفت[1]. ملاحظه میفرمایید که زن خانه و همسر مرد، از اهل بیت او شمرده میشود و از مصادیق فعل جمع مذکر «یکفلون» قرار گرفته است.
) قَالَ لِأَهْلِهِ امْكُثُوا إِنِّي آنَسْتُ نَاراً لَّعَلِّي آتِيكُم مِّنْهَا بِخَبَرٍ ( (قصص / 29)
«موسی به همسرش[2] (خانوادهاش) گفت: درنگ کنید که آتشی یافتهام، شاید از آن، شما را خبری آورم».
همانطوری که در پاورقی نظر تفاسیر را آورده منظور از اهل همسر حضرت موسی است وبه تبعیت از (اهل) ضمیر کم(جمع مذکر )برای آن آمده است
وَأْمُرْ أَهْلَكَ بِالصَّلَاةِ………….. خانواده خود را به گزاردن نماز دستور بده طه 132
يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا قُوا أَنفُسَكُمْ وَأَهْلِيكُمْ نَاراً وَقُودُهَا النَّاسُ وَالْحِجَارَةُ.............تحریم 6
اي مؤمنان ! خود و خانواده خويش را از آتش دوزخي بر كنار داريد كه افروزينه آن انسانها و سنگها است .
دلیل اینکه میگویم
این کلمات بر عصمت دلالت نمیکنند
عبارتند از:
1_ رجس
«پلیدی» در زبان قرآن هیچ ارتباطی با اشتباه و گناه ندارد.
در هیچ جای قرآن کلمة «رجس» بر خطای اجتهادی و اشتباه
اطلاق نشده است بلکه رجس به معنای پلیدی و تعفن و امثال آن میباشد.
﴿يَا
أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُواْ إِنَّمَا الْخَمْرُ وَالْمَيْسِرُ وَالأَنصَابُ
وَالأَزْلاَمُ رِجْسٌ مِّنْ عَمَلِ الشَّيْطَانِ
فَاجْتَنِبُوهُ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ﴾. (المائده: 90).
«اى كسانى كه ايمان آوردهايد! شراب و قمار و بتها و ازلام
(نوعى بختآزمايى)، پليد و از عمل شيطان
است، از آنها دورى كنيد تا رستگار شويد!».
و قرآن کافران را پلید میداند،
چون شرک زشتترین گناه است؛
خداوند متعال میفرماید: ﴿وَأَمَّا
الَّذِينَ فِي قُلُوبِهِم مَّرَضٌ فَزَادَتْهُمْ رِجْساً
إِلَى رِجْسِهِمْ وَمَاتُواْ وَهُمْ كَافِرُونَ﴾. (التوبه: 125).
«و اما آنها كه در دلهايشان بيمارى است، پليدى بر پليديشان
افزوده; و از دنيا رفتند در حالى كه كافر بودند»
اگر اذهاب الرجس» (زدودن پلیدیها) را به معنی معصوم شدن بگیریم در این صورت باید اصحاب بدر را معصوم بدانیم درحالیکه کسی این برداشت رادر مورد آنان ندارد
إِذْ يُغَشِّيكُمُ النُّعَاسَ أَمَنَةً مِّنْهُ وَيُنَزِّلُ عَلَيْكُم مِّن السَّمَاء مَاء لِّيُطَهِّرَكُم بِهِ وَيُذْهِبَ عَنكُمْ رِجْزَ الشَّيْطَانِ وَلِيَرْبِطَ عَلَى قُلُوبِكُمْ وَيُثَبِّتَ بِهِ الأَقْدَامَ انفال 11
( اي مؤمنان ! به ياد آوريد ) زماني را كه ( از دشمنان و كمآبي به هراس افتاديد و خداوند ) خواب سبكي بر شما افگند تا مايه آرامش و امنيّت ( روح و جسم شما ) از ناحيه خدا گردد ، و از آسمان آب بر شما باراند تا بدان شما را ( از پليدي جسماني ) پاكيزه دارد و كثافت ( وسوسههاي ) شيطاني را از شما به دور سازد ، و دلهايتان را ثابت نمايد ، و گامها را استوار دارد
- «تطهیر» (پاک کردن) و «اذهاب
الرجس» (زدودن پلیدیها) به معنای معصوم بودن از گناه نیست.
دلیل روشن این امر، آن است که این کلمات برای غیر از اهل بیت
هم به کار گرفته شدهاند؛
چنان که خداوند متعال میفرماید:
﴿وَآخَرُونَ اعْتَرَفُواْ بِذُنُوبِهِمْ خَلَطُواْ عَمَلاً صَالِحاً وَآخَرَ
سَيِّئاً عَسَى اللّهُ أَن يَتُوبَ عَلَيْهِمْ إِنَّ اللّهَ غَفُورٌ رَّحِيمٌ *
خُذْ مِنْ أَمْوَالِهِمْ صَدَقَةً تُطَهِّرُهُمْ
وَتُزَكِّيهِم بِهَا وَصَلِّ عَلَيْهِمْ
إِنَّ صَلاَتَكَ سَكَنٌ لَّهُمْ وَاللّهُ سَمِيعٌ عَلِيمٌ﴾. (التوبه: 102 ـ103).
«و گروهى ديگر، به گناهان خود اعتراف كردند; و كار خوب و بد
را به هم آميختند; اميد مىرود كه خداوند توبه آنها را بپذيرد; به يقين، خداوند
آمرزنده و مهربان است!. از اموال آنها صدقهاى (بعنوان زكات) بگير، تا بوسيله آن، آنها را پاك سازى و
پرورش دهى! و (به هنگام گرفتن زكات،) به آنها دعا كن; كه دعاى تو، مايه آرامش
آنهاست; و خداوند شنوا و داناست!». ،
در این آیه علاوه بر «تطهیر» ( پاک کردن)، به تزکیة آنها هم اشاره کرده است و تزکیه مهمتر از تطهیر است.
افرادی که آیه در مورد آنها آمد گروهی هستند که مرتکب گناه شدهاند
پس اگر «تطهیر» به معنی عصمت میبود به این گناهکارانی که به گناه خود اعتراف کردند و بعضی کار شایسته و بعضی کار ناشایست انجام دادهاند اطلاق نمیشد.
«.......فَلَمْ تَجِدُوا مَاءً فَتَیمَّمُوا صَعِیدًا طَیبًا فَامْسَحُوا بِوُجُوهِكُمْ وَأَیدِیكُمْ مِنْهُ مَا یرِیدُ اللَّهُ لِیجْعَلَ عَلَیكُمْ مِنْ حَرَجٍ وَلَكِنْ یرِیدُ لِیطَهِّرَكُمْ وَلِیتِمَّ نِعْمَتَهُ عَلَیكُمْ لَعَلَّكُمْ تَشْكُرُونَ»«المائدة/6»
........و آب (برای غسل یا وضو) نیابید، با خاک پاکی تیمم کنید! و از آن، بر صورت و دستها بکشید! خداوند نمیخواهد مشکلی برای شما ایجاد کند؛ بلکه میخواهد شما را پاک سازد و نعمتش را بر شما تمام نماید؛ شاید شکر او را بجا آورید
آیا باید نتیجه بگیریم که هر کس وضو بگیرد معصوم است ؟؟؟؟!!
خداوند عزوجل در مورد نمازگزاران مسجد قبا که صحابه أطهار
بودند فرمود: ﴿فِيهِ رِجَالٌ
يُحِبُّونَ أَن يَتَطَهَّرُواْ وَاللّهُ يُحِبُّ الْمُطَّهِّرِينَ﴾. (التوبة: 108).
«در آن، مردانى هستند كه دوست مىدارند پاكيزه باشند; و
خداوند پاكيزگان را دوست دارد!». اما اینها به اتفاق همه از گناه معصوم نبودهاند.
حدیث کسا چه ارتباطی با این آیه دارد:
اینکه در صحیح مسلم حدیثی وجود دارد که پیامبر (صل الله علیه واله وسلم)حضرت علی،فاطمه ،حسن وحسین را زیر عبایش گرد آورد و فرمود اینها اهل بیت من هستند این در واقع می رساند که قبلا این ها از اهل بیت به حساب نمی امدند وطبق قرآن فقط همسران پیامبر جزو اهل بیت هستند با این حدیث حضرت فاطمه و حسن وحسین وحضرت علی هم جزو اهل بیت محسوب می شوند و شامل فضایل آیه 33سوره احزاب قرار می گیرند
این خلاصه ای بود از چندین کتب ومقاله اما اگر کسی مایل است بیشتر در این مورد بداند می تواند کتاب زیر را دانلود ومطالعه فرماید
نوشته شده :توسط رضا احمدی
[1]- چنانکه قرآن نیز فرموده: ) فَرَدَدْنَاهُ إِلَى أُمِّهِ (قصص / 13) «او (موسی) را به مادرش باز گرداندایم».
[2]- شیخ طوسی در «التبیان» (ذیل آیه 29 سوره قصص) میگوید: «أن موسی لما قضی الأجل، تسلم زوجته و ساربها = همانا موسی هنگامی که مدت پیمایش را گذارند همسرش را گرفت و با خود برد». شیخ طبرسی در «مجمع البیان» و علامه طباطبایی در «المیزان» و «رشیدالدین میبیدی» در «کشف الأسرار و عدة الأبرار» ذیل آیه 7 سوره نمل گفتهاند: «أی امراته و هی بنت شعیب» و «المراد بأهله، امراته و هی بنت شعیب» و «المراد بالأهل ههنا امراته، بنت شعیب» یعنی منظور از «اهل»، همسر موسیu است که دختر شعیبu بود. میبدی آیه مذکور را چنین ترجمه کرده « موسی گفت زن خویش را» و ابوالفتوح رازی نیز در تفسیر آیه، «اهل» کنایه از همسر موسیu است که به تبعیت از لفظ «اهل» برای او ضمیر جمع مذکر «کم» ذکر شده است.
مؤلفین تفسیر نمونه و تفسیر جلالین و عبداله شبر و نسفی و فخر رازی و ابوالسعود و سید قطب ذیل آیه مذکور و بیضاوی و قرطبی ذیل آیه 29 سوره قصص مراد از «اهل» را همسر موسیاست.
سلام دوست گرامی این وبلاگ هدفش ارائه ی مطالبی کوتاه ومفید به بازدید کنندگان است مفتخرم که ازطریق این وبلاگ دوستانی چون شما پیدا میکنم اگه نظر هم گذاشتید ممنون میشم هرچی خواستید بنویسید فقط حوصله ی بحث نداشته بیدم